گفت و گوی «ملت ما» با دبیر اولین کنگره ملی بانوان تحولآفرین
توزیع و عرضهی مشاغل عادلانه نیست/ در واگذاری پست های مدیریتی به زنان تبعیض وجود دارد
مینا جعفری، دبیر اولین کنگره ملی بانوان تحولآفرین در گفت و گو با خبرنگار «ملت ما» درباره علت وجود نابرابری خانمها و آقایان در عرصههای استخدامی و میزان دستمزد گفت: «در حکم سازمانی، چون طرح طبقهبندی مشاغل توسط وزارت کار و رفاه اجتماعی، دارد پیگیری میشود و کارگاههایی که از این طرح تبعیت میکنند، نمیتوانند بگویند که چون این نیروی کار زن است، مزد مبنای او با مزد مبنای آقا متفاوت است.»
نگاه سنتی جامعه به نقش زن
دبیر اولین کنگره ملی بانوان تحولآفرین در مورد دلایل نابرابری بین خانمها و آقایان در تصدی سمتهای شغلی و دریافت دستمزد گفت: «این به دلیل رویکرد و نگاه سنتی جامعه ماست. این نوع نگاه حتی در سطح مدیریتی هم وجود دارد؛ اینکه میگویند بانوان نمیتوانند در بعضی مشاغل عملکرد درستی داشته باشند مثل قضاوت و بعضی از پستهای سیاسی. این به دلیل اعتقاد جامعه بر این است که زنان برای بعضی از کارها ساخته نشدهاند.»
وی در ادامه این اعتقاد در مورد زنان را غلط دانست و توضیح داد: «الآن در تمام دنیا شایستهگزینی اولویت تصدی پستها و مشاغل است؛ یعنی هر شخصی فارغ از زن و مرد بودن، اگر شایسته باشد، بر آن پست گمارده شود. مثل خانم انوشه انصاری که هم فضانورد است و هم فرمانده یک بخشی از ناسا است؛ این شغل از نظر عرف ممکن است شغل مردانهای باشد ولی یک خانم بهشایستگی متصدی آن است.»
به گفته وی، نباید بر اساس یک کلیشه قدیمی این موضوع را مطرح کرد که زنان نمیتوانند مدیرعامل شرکتهای صنعتی یا تولیدی باشند. در حالیکه عکس این نظر در دنیا ثابت شده و زنان توانستهاند مدیران پرقدرتی در حوزههای تولیدی، صنعتی و معدنی باشند.
عملکرد سلیقهای مدیران شرکتهای خصوصی
مینا جعفری در مورد پایینتر بودن دستمزد خانمها نسبت به آقایان به «ملت ما» گفت: «اصلا اینطور نیست که دستمزد خانمها پایین باشد. الان در مجموعههایی که از طرح طبقهبندی مشاغل پیروی میکنند، بههیچعنوان کسری و محدودیتی در درآمد زن و مرد وجود ندارد. اما بههر حال بعضی از آقایان بهواسطه پستهای مدیریتی و اجرایی که دارند و بهاصطلاح بیشتر در دل کارهای حضوری مثل معدن و کارخانهها و مانند آن هستند، پرداختیهای بیشتری در قالب پاداش و کارانه دارند.»
وی به برابری زن و مرد در تصدی سمتها و دریافتیها در مراکز دولتی تأکید کرد و گفت: «در اعطای حکم سازمانی در مراکز دولتی، طرح طبقهبندی مشاغل توسط وزارت کار و رفاه اجتماعی به دلیل پیگیری میشود. بههمین دلیل، کارگاههایی که از این طرح تبعیت میکنند، نمیتوانند بگویند که چون این نیروی کار زن است، مزد مبنای او با مزد مبنای آقا متفاوت است.»
جعفری در ادامه در مورد عملکرد شرکتهای خصوصی در تعیین دستمزد کارکنان زن گفت:«در شرکتهایی که رویکرد خصوصی دارد مدیریت میشود، این دیگر بحث سلیقه است و این را نمیشود اجبار کنیم که این اهمالکاری را که در این زمینه صورت میگیرد، اصلاح کنند. چون بخش خصوصی است و کارفرما دوست دارد هر حقوقی که دوست دارد بدهد.»
فضا برای توزیع عادلانه شغل وجود ندارد
معاون امور زنان وخانواده مجمع مشاوران نمایندگان مجلس شورای اسلامی در مورد اینکه چرا خانمها حقوقهای پایین را میپذیرند، گفت: «به این دلیل که فضای زیادی برای توزیع و عرضهی عادلانه مشاغل نیست. یعنی همین الان 60 درصد ورودیهای دانشگاه را در سال 1403 دخترخانمها گرفتهاند ولی وقتی نگاه میکنیم، بیش از یکچهارم اینها وارد فضاهای شغلی و فعالیت اجتماعی نمیشوند یعنی یکچهارم از این 60درصد جمعیت پذیرفته شده، شغل ندارند. و این نگاه، بهنظرم از گذشته باقی مانده و باید به سمت اصلاحات برود.»
وی افزود: «در دولت چهاردهم بانوانی بودهاند که منتصب کردهایم و دیدهایم که میتوانند در حوزههای مدیریتی فعالیت کنند. دولت هم حمایتهای خودش را انجام میدهد؛ مثلا در سطح معاونت وزیر، پستهایی را به خانمها میدهند. این تغییرات، با وجود اینکه سرعت کمی دارند ولی به مسیر خودشان ادامه میدهند.»
جعفری در مورد امکان رشد خانمها در سلسله مراتب سازمانی گفت: «ما نمیتوانیم بگوییم که این امکان نیست ولی در عمل، اقبال به اعطای سمتهای اجرایی، کلیدی و مدیریتی، به خانمها خیلی کمتر است. به عنوان مثال، الان در هیأت دولت ما فقط یک معاون رئیسجمهور و یک وزیر زن داریم یا در بین نمایندگان مجلس که 290 نفر هستند، فقط 14 خانم داریم. خب این یعنی تبعیض. دیگر نمیتوانیم بگوییم خانمها دارند به این وضع دامن میزنند یا آقایان. چون هر دور در جامعهای هستند که هنوز معتقدند خانمها برای یکسری از پستها صلاحیت ندارند. اصلاح این طرز فکر مستلزم زمان است.»
همدلی مردان با همسران شاغل در حد مطلوب نیست
مینا جعفری، در مورد لزوم همراهی مردان با همسران شاغل خود گفت: «در اصل زندگی متأهلی، نباید مانع فعالیت اجتماعی و اقتصادی زنان باشد، اما در تأهل، تعهدی وجود دارد که فارغ از جنسیت زن یا مرد، در طی مسیر همدلی میخواهد. من به عنوان مادر دو فرزند، قطعا اگر حمایتهای بیبدیل همسرم نبود، نمیتوانستم در حوزه صنعت یک مدیر باشم. همه آقایان این کار را انجام نمیدهند. بعضی از آقایان حساسیتهای روحی خاصی دارند و یا هنوز آن تفکر قدیمی که زن باید خانهداری و بچهداری کند، در ذهن آنهاست.»
وی در ادامه به لزوم تغییر این نوع نگاه اشاره کرد و گفت: «تغییر در این طرز فکر مستلزم یک رشد و پیشرفت فرهنگی است. به عنوان یک واقعیت، نه تحلیل یا مفروضات، اگر خواهان رشد و پیشرفت اقتصادی هستیم، باید از بسترهای کوچک جامعه که همان خانوادهها هستند، تغییر فرهنگی را شروع کنیم و طرز تفکر را به سمت اصلاحات جدید که در سطح جهانی اتفاق افتاده سوق دهیم. وقتی در خانوادهها این تغییر نگاه اتفاق بیفتد، این قطار رشد و پیشرفت که سالهاست وارد کشور ما شده، قطعا با سرعت بیشتری به سمت رشد اقتصادی و پیشرفت کشور حرکت خواهد کرد.»