روزی روزگاری آمریکا
تب طلا، رویای آمریکایی چگونه متولد شد؟

ملت ما/ مهرناز الماسی: سال 1849 بود که این تب جستجوی طلا و مهاجرت به کالیفرنیا به اوج خود رسید. افرادی هم که در این مهاجرت عظیم شرکت داشتند به Forty-niners معروف شدند. در اطراف محل جستجوی طلا شهرها ایجاد شده و رشد کردند (boom town) و تعداد زیادی مغازه، رستوران، کلیسا و مدرسه و ساختمانهای کاربردی دیگر در این شهرها ساخته شدند.
![]() |
یکی از آنها همین شهر سانفرانسیسکو فعلی این که اتفاقا یه تیم راگبی (فوتبال آمریکایی) دارد که به یاد آن روزها نامش «سانفرانسیسکو فورتیناینرز» است.
البته همه شهرها مانند سانفرانسیسکو رشد نکردند و برخی از آنها پس از پایان تب طلا خالی از سکنه یا ghost town شدند.
این کشف طلا و فروشش از نظر اقتصادی برای آمریکا بسیار مهم بود. در ضمن هجوم و رشد مهاجرین باعث شد که کالیفرنیا در سال 1850 به یک ایالت مستقل تبدیل شود.
در آن زمان قانون خاصی در مورد مالکیت زمینی که در آن معدن طلا پیدا شده وجود نداشت و هرکس زودتر رسید آن محل به مکان جستجوی اختصاصیاش تبدیل میشد.
![]() |
به جز حفاری در معدن، سیستم جستجوی طلا به صورت گشتن در ساحل رودخانهها و چشمهها و جدا کردن طلا از رسوبات و... در یه ظرف تابه مانند بود که این تکنیک به panning معروف شد. ( pan به معنای ماهیتابه)
تب طلا باعث افزایش جمعیت مهاجرین و توسعه آمریکا از جمله توسعه راهآهن از غرب به شرق آمریکا شد. اما متاسفانه تأثیرات فاجعهباری هم به همراه داشت. یکی از این اثرات کاهش شدید جمعیت سرخپوستان بومی کالیفرنیا به دلیل شیوع بیماری، قحطی و از همه مهمتر واقعه «نسلکشی کالیفرنیا» بود.
این مهاجرینِ به دنبال طلا یا Forty-niners به بومیان حمله کرده و آنها را از سرزمینهای خود بیرون کرده و برخی را برای کار در معادن به بردگی میگرفتند. آدمربایی و تجاوز و بچهدزدی از این سرخپوستان به روالی عادی تبدیل شده بود.
طبق آمارها بین سالهای 1846 تا 1873 چیزی حدود 9500 تا 16000 بومی توسط غیربومیان کشته شدند (نسلکشی کالیفرنیا) و صدها نفر هم به کار اجباری و بردگی گرفته شدند، به طوری که جمعیت بومیان از 150 هزار نفر در سال 1848 به 30 هزار نفر تا سال 1870 و 16 هزار نفر تا سال 1900 رسید.
حتی این اقدامات توسط نظامیان و دولتمردان وقت تشویق و حتی انجام میشد. به جز خود مهاجران در درون کالیفرنیا، بقیه جستجوگران طلا از جاهای دیگه مثل اُرِگان، جزایر ساندویچ در هاوایی و آمریکای لاتین مثل مکزیک و شیلی و حتی چین با کشتی یا از طریق زمینی به کالیفرنیا آمدند.
بخشی از طلای کشف شده به صورت خام در مغازهها وزن میشد و برای خرید غذا، مایحتاج و اجاره منزل جستجوگران و یا تفریحاتی مثل تئاتر و قمار و... صرف میشد. بقیه آن نیز به شهرهای دیگر حمل و فروخته میشد.
![]() |
با اینکه برخی از جستجوگران پول مناسبی از این راه به دست در آوردند، اما بیشترین سود را تاجران کردند. به جز کالیفرنیا تبهای طلای دیگری هم در فرسر کنیون، کاریبو، بریتیش کلمبیا، نوادا، کوههای راکی در کلرادو، آیداهو، مونتانا، اورگان و نیومکزیکو ایجاد شد.
البته به جز آمریکا در کشورهایی مانند استرالیا نیوزیلند، برزیل، کانادا و آفریقای جنوبی هم در همان زمان تبهای طلای دیگری به وجود آمد. مثلاً استرالیا تبهای طلای مختلفی را تجربه کرد که مهمترین آنها، تب طلای نیو ساوت ولز و تب طلای ویکتوریا در سال 1851 بود.
از این جریان تاریخی فیلمها و داستانهای زیادی به نگارش در آمد که از جمله آنها میتوان به رمان «آوای وحش» از جک لندن اشاره کرد.