گفتگوی اختصاصی «ملت ما» با سخنگوی کمسیون روابط بین الملل و توسعه تجارت خانه صنعت، معدن و تجارت ایران
رکورد تجارت با «آفریقا» در «دولت سیزدهم »شکسته شد

ملت ما / حامد فرحبخش : به گفته قائم مقام سابق باشگاه تجار ایران و آفریقا، افزایش مراکز تجاری، تعامل با رایزنان بازرگانی و سفرای کشورهای آفریقایی همه و همه بیانگرنگاه ویژه دولت سیزدهم به افزایش و توسعه روابط با قاره آفریقاست:« امیدواریم این اقدامات مقدمهای بر تجارت پر رونق با آهنگی پر شتاب تا سالی 20 میلیارد دلار با کشورهای این قاره ثروتمند باشد.»
![]() |
لطیفی که سابقه سالها فعالیت در باشگاه تجار ایران و آفریقا را به عنوان قائم مقام این باشگاه داشته معتقد است آفریقا با دارا بودن 1.3 میلیارد جمعیت ، در54 کشور، بهشت فرصتهای تجاری، معدنی، کشاورزی و بازاری بزرگ است :« قابلیت ورود به این کشورها در حوزههای مختلف صنعتی، معدنی ، کشاورزی، نفتی، عمرانی و غذایی برایمان فراهم است و بسیاری از قدرتهای جهانی نیز به دنبال رقابت در این قاره هستند تا هم از بازار این کشورها بهره ببرند و هم از ظرفیتهای پر شمار خدادادی آن. طبیعی است کشور ما هم در راستای منافع مشترک با کشورهای آفریقایی و در چارچوب منافع ملی خود باید از این ظرفیت تا دیر نشده بهره بگیرد، چون هم آفریقاییها نسبت به ما نگاه منفی ناشی از سابقه استعمار و استثمار ندارند و هم صنایع و تولیدات ایرانی در این بازار ارزان بوده و با ذائقه بسیاری از این کشورها همخوانی دارد.»
![]() |
رایزنی دکتر مخبر با هیئت نیجریه ای
صادرات مستقیم به 40 کشور آفریقایی
سخنگوی کمسیون روابط بین الملل و توسعه تجارت خانه صنعت ، معدن و تجارت ایران در ادامه درباره مقاصد اصلی صادرات ایران به کشورهای آفریقایی میگوید:« در حال حاضر به بیش از چهل کشور آفریقایی صادرات مستقیم داریم. غنا ، آفریقای جنوبی ، تانزانیا ، نیجریه وموزامبیک پنج مقصد نخست صادرات کالاهای ایرانی در سال جاری بودند و کنیا ، سودان ، لیبی و سومالی در رتبه های بعدی قرار دارند.
این کارشناس حوزه آفریقا در ادامه با اشاره به روابط تجاری خوب ایران با کشورهای آفریقایی یادآور میشود: کشورمان در تجارت مستقیم با آفریقا توانسته در سال قبل و ماقبل که رکورد تجارتمان با آفریقا شکسته شد، به صادرات یک میلیارد و 155 میلیون دلاری و واردات 93 میلیون دلاری برسد که با وجود رشد دو برابری نسبت به سال 99 از کل تجارت این قاره فقط یک هزارم و از واردات این قاره دوهزارم را به خود اختصاص دهد که اگر بر اساس جمعیتمان که یک درصد جمعیت دنیا است بخواهیم محاسبه کنیم این میزان باید 11 میلیارد تجارت که 6 میلیارد آن صادرات ماست می بود ، اگر بر اساس منابع بسنجیم، این میزان می بایست 8 برابر شود یعنی 48 میلیارد صادرات ( به اندازه کل صادرات غیر نفتی کشور در سال جاری ) که رسیدن به این دو هدف نیازمند برنامه ریزی دقیق ، ایجاد تسهیلات تجاری ، راه اندازی خطوط پر تردد و منظم حمل و نقل دریایی و هوایی با قیمت پایین ، معرفی ظرفیت های تجاری کشورمان و تسهیل جابجایی پول ، کاهش تعرفههای تجاری و گمرکی و دیپلماسی فعال اقتصادی و تجاری است .
بستر تجارت با آفریقا فراهم است
به اعتقاد او، قاره آفریقا در حوزه انرژی اعم از سوخت و برق نیاز مبرمی به صادرات کشور دارد بنابراین با وجود بیش از 15 کشور نفتی در آفریقا، ایران میتواند در بخشهای مختلفی چون خدمات فنی، مهندسی ، اورهال کردن پالایشگاهها ، تبدیل نفت به مشتقات ، راهاندازی نیروگاههای برق ، گاز سوزکردن خودروها به واسطه گرانی بنزین و گازوییل ، و راهاندازی پمپهای سی ان جی و یا ال پی جی ، در حوزه کشت فراسرزمینی به دو دلیل وجود آب فراوان و خاک حاصلخیز در این قاره و کشاورزی سنتی و نیاز به تکنولوژی روز و مکانیزه کاشت، داشت و برداشت و فرآوری محصولات ، و نیاز کشورمان به کالاهای اساسی و نهادههای دامی از سایر کشورها ، ورود به صنایع معدنی در آفریقا به واسطه معادن پر عیار طلا و فلزات پر ارزش و عدم توانایی در اکتشاف ، استخراج و ریفاینری ، ورود به پروژههای عمرانی ، از سد سازی ، جادهسازی و ساخت مسکن ، ورود در صنایع دریایی و شیلات و بهرهگیری از ظرفیتهای جنگلی و ....در کشورهای آفریقایی سرمایه گذاری کند.
نگاه کشورهای آفریقایی به ایران مثبت است
سخنگوی کمسیون روابط بین الملل و توسعه تجارت خانه صنعت ، معدن و تجارت ایران ادامه میدهد:«نگاه عمده کشورهای آفریقایی به ایران، نگاه مثبت و مبتنی بر احترام است چون هم در تاریخ روابط با این کشورها شاهد همزیستی مبتنی بر منافع متقابل و احترام بودیم که مصداقش شکلگیری جوامع ایرانی تبار در شرق و جنوب شرقی آفریقاست مانند تانزانیا و کنیا و حتی ماداگاسکار ، اشتراکات دینی با برخی از کشورها نیز از دلایل دیگر بوده و اینکه ایرانیها هیچگاه نگاه استعماری و استثماری به مردم کشورهای آفریقایی نداشتند بنابراین نگاه مردم آفریقا به ایرانیها مثبت است و همین امر فرصت بزرگی است در افزایش روابط تجاری و اقتصادی که باید از آن بهره لازم را در توسعه روابط و رفع موانع تجاری برد.»
به گفته لطیفی صادرات مستقیم ایران به آفریقا را در حال حاضر عمدتا مشتقات نفتی مانند کود اوره و قیر تشکیل میدهد اگر چه صادرات محصولات غذایی ، صنعتی و ماشین آلات ، هم در حال انجام است:« به دلیل عدم اعلام آمار صادرات نفتی به کشورها با وجود صادرات به برخی از کشورهای آفریقایی امکان مقایسه دقیق وجود ندارد اما آن چیزی که مهم است و باید دنبال شود افزایش چند برابری صادرات در هر دو موضوع است که با روان شدن تجارت امکان آن فراهم خواهد شد»
البته این کارشناس حوزه تجارت با آفریقا این نکته را هم یادآور میشود که آنچه در آمار تجارت با آفریقا بیان میشود آمار تجارت مستقیم ما با این کشورها است در صورتی که بخش زیادی از تجارت با آفریقا از طریق امارات، عمان و ترکیه به صورت غیر مستقیم انجام میشود که در آمارهای گمرک به نام صادرات به این سه کشور و یا واردات از این سه کشور درج می شود که اگر تجارت تسهیل شود آمار تجارت مستقیم نیز افزایش خواهد داشت.



