اختصاصی ملت ما / چگونه این کارآفرین عرصه فرش به موفقیت جهانی رسید
یاشار ملفوظی، استاد فرشهای نقش برجسته ایران از رمز و راز کارش می گوید/این فرش ها ، «شهرزاد قصهگو» هستند
 |
فاطمه عسگری نیا: آقای ملفوظی متولد 1358 در تبریز است. نسل در نسل خانواده ، تولید کننده فرش بودهاند و با برند ملفوظی محصولات خود را راهی بازارهای داخل و خارج کرده اند.
گرچه از همان کودکی لابلای فرشهای اصیل ایرانی قد کشیده و بزرگ شده است اما فعالیت رسمی خود در این حوزه را از 12 سالگی با آموزش تخصصی بافت فرش شروع کرده است :« 12 سالم بود که پدرم با ثبت نام من در کلاسهای تخصصی بافت فرش «میراث فرهنگی» استعداد مرا در این زمینه شکوفا کرد و موفق شدم در مدت کوتاهی مدارک دوره مقدماتی، تکمیلی و استادی بافت را دریافت کنم ، از همان سن و سال وارد بازار کار شدم و کنار پدر ، برادرها و عموهایم در بازار کار به کسب تجربه پرداختم.»
یک جرقه و یک تحول
ورود او به بازار فرش همزمان شد با دوره تحولات اقتصادی در این بازار و ورشکستگی پدرو بسیاری از تاجران فرش ایرانی :« در این دوره بود که دوست داشتم با انجام یک کار ویژه و جدید، شغل خانوادگیام را نجات دهم، در ذهنم رویاهای زیادی برای فرش میدیدم . فرشهایی که بعد از بافت در کارگاه های ما به صورت صاف و یکدست پرداخت میشد و حجم زیادی داشتند. همیشه با خودم میگفتم چرا فرشها باید همه صاف و یکدست باشند چرا این همه نقش و نگار زیبایی که روی تن فرشها وجود دارد جلوه خاص خود را ندارند ؟»
آنقدر به این ایده در ذهنش پر و بال داد تا این که یک روز بالاخره به خود جرات ایجاد یک تغییر بزرگ در صنعت فرش ایران را داد :« یک روز که مقابل حجره پدر نشسته بودم بافندهای یک تابلو فرش قل هو الله احد را به حجره عمویم برد. آن روزها من 16 ساله بودم طرح و نقش این تابلو، چشمم را گرفت ، به سرعت سراغ عمویم رفتم و از او خواستم یک شب این فرش را به من امانت دهد تا ایدهام را روی آن پیاده کنم . هرچند عمو مخالفتی با من نکردند اما می توانستم ترس و نگرانی را در چشمشان به خوبی ببینم.»
یاشار بعد از این که تابلو فرش را از عمو به امانت گرفت سراغ پدر رفت و با قرض کردن 2 هزار تومان برای خرید قیچی، بساط برجسته سازی تابلو فرش را در حیاط خانه به پا کرد:«برای این که فرش را به صورت آویزان و تابلویی در اختیار داشته باشم تا کارم را شروع کنم نیاز به نئوپانی داشتم که مادر در انباری نگهداری می کرد ، با هزار التماس این نئوپان را از مادر گرفتم و در زیر تیغ آفتاب تابستان ، کار خودم را شروع کردم. آنقدر محو کارشدم که اصلا متوجه گذر زمان نبودم ، ساعت حدود هشت و نیم شب بود که کار برجستهسازی تابلو فرش تمام شد، به محض تمام شدن تابلو، پدرم که از صبح پشت پنجره خانه به تماشای من نشسته بود داخل حیاط آمد ، بعنوان یکی از استادان برجسته فرش، نگاهی به تابلو انداخت و گفت شاید تنها کسی که اسم ما را زنده نگه دارد تو باشی! این حرف هنوز بعد از سال ها در گوشم است و از تکرارش در ذهنم کیفور می شوم.»
آقا یاشار ، هنر برجستهسازی فرش را نه در آموزشگاهی دوره دیده بود نه پای درس استادی آموخته بود، هرچه بود زاییده ذهن خلاق و دستان هنرمندش بود :« وقتی بازخوردهای دیگران در برابر اولین کارم را دیدم، تصمیم گرفتم همین رشته را به صورت حرفهای دنبال کنم. برای درک عمیق مفهوم هنر و کاری که انجام میدادم وارد دانشگاه شدم و تحصیلاتم را در رشته طراحی فرش ادامه دادم ، برای این که تاریخ هنر را بدانم تاریخ ایران را خواندم و بعد تاریخ هنر ایران را. در کنار ادامه تحصیل، درجههای هنری را کسب کردم که هر کدام معادل یک مدرک دانشگاهی است ، با احتساب این درجههای هنری در حال حاضر من دارای دو لیسانس ، دو فوق لیسانس و یک مدرک دکتری هستم.»
 |
جایزه 5 هزار دلاری سکوی پرش من شد
برجسته سازی فرش آنقدر جذابیت و زیبایی داشت که یاشار ملفوظی موفق شد در جشنوارههای رینوتکس و آرسیکا رتبههای برتر را کسب کند وعلاوه بر دریافت جایزه 5 هزار دلاری که خودش از آن به عنوان سکوی پرشش در این رشته هنری یاد می کند، حتی یکی از کارهایش به موزه دانشگاه هنر هم راه یافت:« با 5 هزار دلاری که از این جشنواره صید کردم ، 4 فرش منحصر به فرد دیگر را تولید کردم. یکی از این فرشها شکارگاه سرمهای بود که به یکی از کلکسیون دارهای خارج ازکشور فروخته شد و یکی دیگر از فرشها به عنوان فرش برتر ایران معرفی شد.»
فرشهای پر قصه
فرشهایی که یاشار ملفوظی برجسته سازی می کند تنها یک فرش نیست، کتاب قصهای پر ماجراست که میتواند ساعتها هر بینندهای را میخکوب کند:« فرشهایی که من ارائه میکنم برگرفته از نمادها وسمبلهایی است که در اساطیر ما بوده است، من تاریخ خوانده ام و با تمامی این نمادها آشنایی دارم و دو پایان نامهام را درباره فرشهای نقش برجسته و نمادها نوشته ام، یکی از فرشهایی که برجسته سازی کردم و خیلی هم دوستش دارم فرش گردون مهر است ، این فرش را در 7 حلقه گلها، درختان، پرندگان، جانداران، ابنیه ، آب و .. طراحی و در 7 سطح، برجسته سازی کرده ام ،7 روز آفرینش، 7 شهر عشق، 7 روز هفته و ... . همه این حلقه ها به دور منظومه شمسی که یک شمسه نور است و نور نماد خداست در حال طواف هستند.»
آقای ملفوظی در تمام کارهای منحصر به فردش، تلاش می کند خداوند را با نمادهایی که می شناسد به همه نشان دهد:« چیزی که در کارهام دوست دارم جلوه برتری داشته باشد نور است ، بیشتر کارهای من یا محرابی هستند یا اشاره ای به نور دارند. این حاصل عشق زیادی است که از درونم می آید و دوست دارم انسانها به تعالی یا همان اوج هدف آفرینش برسند.»
همه فرشها منحصر به فرد هستند
آقا یاشار تا سال 92 ، حداقل 30 هزار تخته فرش و تابلو فرش را به صورت تجاری نقش برجسته سازی کرده است بدون این که کوچکترین شباهتی در طرح برجستگی سازی به هم داشته باشند ، منحصر به فرد بودن آثار او باعث شده تا خیلی از کلکسیون دارها برای داشتن یک نمونه خاص و ویژه از کارهایش از سراسر دنیا به سراغش بیایند:« حتی اگر دو فرش، طرح و نقشهشان یکی باشد در برجسته سازی به گونه ای متفاوت عمل می کنم که هر کس می بیند احساس می کند، دو طرح متفاوت است و این ویژگی کارمن است! اسناد کارهای هنریام مانند اسناد ملک بین طرفین رد و بدل می شود و این سند است که به آثارم هویت بخشیده است.»
آقای ملفوظی از سال 92 به بعد ، بیشتر وقتش را به فرش های منحصر به فرد جهانی اختصاص داده است ودر این زمینه فعالیت می کند.
 |
کارآفرینی در عرصه فرش
یکی از ویژگی های کار آقا یاشار، اشتغالزایی در سراسر کشور است بدون این که لطمه ای به اصالت فرش هر منطقه بزند:« فرش هر منطقه از ایران از اصفهان گرفته تا کاشان و اراک و جیریا و کرمان، هویت و اصالت خاص خود را دارد که فقط بافندگان همان منطقه می توانند خلقش کنند به همین خاطر هیچوقت در بخش تولید به صورت متمرکز عمل نکرده ام بلکه با سفارش کار به هنرمندان فرش سراسر کشور سعی کردهام این اصالت را حفظ کنم.»
 |
 |
 |
 |
ارسال نظر
ارسال نظر